หัวข้อวิทยานิพนธ์ การศึกษาค่ามุมใบหน้าเด็กไทย อายุ 11-16 ปี ด้วยภาพถ่ายด้านข้าง ของกะโหลกศีรษะ โดยรังสีเอ็กซ์
ชื่อนิสิต นายสมศักดิ์ เจิ่งประภากร
อาจารย์ที่ปรึกษา รองศาสตราจารย์ วัฒนะ มธุราสัย
อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม ดร. อำรุง จันทวานิช
ภาควิชา ทันตกรรมจัดฟัน
ปีการศึกษา 2523
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างฟันและโครงสร้างใบหน้า โดยหาค่าปกติของความสัมพันธ์
ของโครงสร้างใบหน้าจากภาพถ่ายด้านข้างของกะโหลกศีรษะ ด้วยรังสีเอ็กซ์
และเพื่อที่จะศึกษาความแตกต่างระหว่างโครงสร้างใบหน้าและฟันระหว่างคนไทยกับคนผิวขาว
ประโยชน์ที่ได้รับจากการวิจัยนี้สามารถนำมาใช้เป็นแนวทางในการวิเคราะห์ปัญหา พยากรณ์
และวางแผนการบำบัดรักษาทางทันตกรรมจัดฟัน วิธีดำเนินการ
วิธีดำเนินงานวิจัย เลือกกลุ่มตัวอย่างโดยใช้การสุ่มแบบเฉพาะเจาะจงจากนักเรียนโรงเรียนต่าง ๆ ในกรุงเทพมหานคร เป็นนักเรียนชาย 150 คน และนักเรียนหญิง 150 คน อายุระหว่าง 11-16 ปี ซึ่งมีลักษณะการสบฟันแบบ ClassI (Angle's Classification) ใบหน้าได้สัดส่วน มีสุขภาพดี และไม่เคยได้รับการบำบัดรักษาทางทันตกรรมจัดฟันมาก่อน การวิเคราะห์ข้อมูล วิเคราะห์ตามเกณฑ์ของ Sassouni และเกณฑ์ของ Downs จากภาพถ่ายด้านข้างของกะโหลกศีรษะด้วยรังสีเอ็กซ์
สรุปผลการวิจัย จากการวิเคราะห์ตามเกณฑ์ของ Sassouni แสดงว่าความสัมพันธ์ของโครงสร้างใบหน้าและฟัน ไม่มีความแตกต่างระหว่างอายุและเพศ แต่ความสัมพันธ์ระหว่างฐานรองรับฟัน (Dental base) บนและล่าง พบว่ามีความแตกต่างระหว่างเพศ ซึ่งสรุปได้ว่าฐานรองรับฟัน (Dental base) ล่างในเพศหญิงมีลักษณะยื่นมากกว่าในเพศชาย และค่าความสูงใบหน้าช่วงต่าง ๆ ตลอดจนสัดส่วนระหว่างความสูง ใบหน้าช่วงต่าง ๆ พบว่ามีความแตกต่างระหว่างอายุ และแตกต่างระหว่างเพศอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
จากการวิเคราะห์แบบ Wigglegram และการวิเคราะห์ตามเกณฑ์ของ Downs พบว่าไม่มีความแตกต่างระหว่างอายุและเพศในความสัมพันธ์ของส่วนต่าง ๆ ที่วัด ยกเว้นระยะทางระหว่างฟันตัดหน้าล่างไปยังจุด Pogonion ในการเปรียบเทียบลักษณะใบหน้าระหว่างคนไทยกับคนผิวขาว อายุ 12 ปี ซึ่งข้อมูลของคนผิวขาวได้จากคณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยพิทท์สเบอร์ก ซึ่งรวบรวมไว้โดย Dr. Viken Sassouni พบว่าลักษณะขากรรไกรล่าง รวมทั้งฟันตัดหน้าบนและล่างมีลักษณะยื่นมากกว่าคนผิวขาว และจากการพิจารณาขนาดความสูงของใบหน้า สรุปได้ว่า เด็กไทยมีแนวโน้มของลักษณะโครงสร้าง ใบหน้าแบบ Open-bite มากกว่าเด็กผิวขาว